Labeotropheus trewavasae posiada polską nazwę pyszczak wysmukły. Jest jednak sprzedawany także pod kilkoma innymi, a zarazem ciekawymi nazwami. Można go spotkać w sklepach, (zwłaszcza tych, które o akwarystyce za wiele nie wiedzą, a jednak biorą się za ten temat) pod nazwami: gatunkową, polską, trew, czy nosacz.
Odmiany barwne
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Najczęściej spotykaną odmianą barwną Labeotropheusa trewavasae jest odmiana Thumbi West. Samiec tej odmiany jest fioletowo niebieski, a jego płetwa grzbietowa często ma kolor pomarańczowy. Zdarza się czasami, że jej ubawienie nie różni się od kolorystyki ciała. Samica Thumbi West jest koloru łososiowego, a na jej ciele często znajdują się pojedyncze czarne plamki. Młode samce tego gatunku są szare. Jak większość pyszczaków wybarwiają się wraz z wiekiem w zależności od warunków panujących w zbiorniku. Samice natomiast są łososiowe od urodzenia. Ubarwienie dorosłej pary kontrastuje ze sobą w zdumiewający sposób.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samica
Ciekawe są także łaciate odmiany tego gatunku. Są jednak rzadziej spotykane na naszym rynku i często też znacznie droższe. Zaliczamy do nich Labeotropheusy OB, OB Morf i teoretycznie mogąca wystąpić sama odmiana Morf.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samica
Skrót OB oznacza Orange Blotch, czyli bardzo upraszczając plamy na pomarańczowym ubarwieniu. W rzeczywistości nie jest to jednak takie proste. Nie musi także być to tak jak w uproszczonej formie pomarańczowe ubarwienie. Ryba o niebieskim kolorze ciała z ciemnymi łatami, także może być tą odmianą. Aby dokładnie to przeanalizować, trzeba by zbadać zależność miedzy blotch, a polimorfizmem. Jest to już jednak temat do dyskusji, nadający się na osobny artykuł.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
W sklepie ciężko jednak dostać formę barwną opisywanego gatunku. Jeżeli bardzo nam zależy na zakupie takiej ryby, musimy udać się do hodowców.
Dlaczego kulfon?
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Pisząc "nosata ryba" nie piszę tego bez powodu i nie bez powodu nazywam je kulfonami. Pysk Labeotropheusa jest zbudowany w bardzo ciekawy sposób. Jego dolna część jest krótsza. Zachodzi na nią mięsisty fałd przypominający nos. Dzięki takiemu wyglądowi ryby znajdują wielu zwolenników.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West OB samica
Karmienie
Obserwując te ryby podczas karmienia można zauważyć, iż najchętniej pokarm pobierają z dna. Często jest to im jednak uniemożliwiane przez innych współtowarzyszy z odmiennych gatunków znajdujących się razem z nimi w zbiorniku, co wywnioskowałem z moich obserwacji. Doskonale obrazuje to budowa pyska ryby, który skierowany jest w przeciwieństwie do ryb pobierających pokarm z powierzchni wody - do dołu. Pokarm pobierają także podczas jego opadania w toni wodnej. Bardzo rzadko podpływają do powierzchni tafli wody w tym właśnie celu.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Ryba preferuje pokarm pochodzenia roślinnego, dlatego też powinniśmy w jej diecie uwzględnić głównie pokarmy roślinne. Jako dodatki możemy podawać kluski i mrożonki. Pokarmy typu ryż, kaszka kuskus, makaron, kluski, czy tym podobny pokarm łatwo jest przygotować w szybki sposób w domu. Mrożonki możemy podawać nie więcej niż dwa razy w tygodniu. Polecam dafnię, oczlika, cyklopa, wodzienia, czy larwy czarnego komara. Nie wolno karmić larwami ochotki. Powodują one nie tylko u tego gatunku otłuszczenie narządów wewnętrznych. Jako głównego składnika diety używamy spiruliny w płatkach, lub granulkach. Granulki należy namoczyć przed wrzuceniem do zbiornika. Spirulina jest obecnie dostępna wszędzie, więc nie będzie problemu z kupnem pokarmu.
Wielkość i zbiornik
Co do wielkości Labeotropheusów dorastają do 15 cm. w naturze, jednak w akwarium nie przekraczają z reguły wielkości 12 cm. długości. Są jednymi z największych przedstawicieli z grupy Mbuna, dlatego też należy zaopatrzyć się w jak największy zbiornik do ich hodowli. Przyjmowane minimum to 100 cm. długości i pojemność powyżej 200 litrów. Mniejsze akwarium nie nadaje się do hodowli tych niezwykle interesujących ryb.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Dymorfizm płciowy
Odróżnienie płci u tego gatunku nie jest zadaniem trudnym, jeżeli wiemy jaką formę barwną posiadamy. Dużo gorszym problemem jest identyfikacja posiadanej przez nas formy barwnej. Spowodowane jest to różnorodnością form, a zarazem możliwością krzyżowania się gatunku w jednej formie barwnej z inną. Ryby też mogą krzyżować się z pokrewnym im gatunkiem Labeotropheus fuelleborni. Liczba odmian barwnych labeotropheusów jest największa, zaraz obok liczby odmian aulonocar.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Rozmnażanie
Rozmnażanie nie jest trudne i zachodzi w większości akwariów bezproblemowo. Samiec wykopuje dołek w podłożu i zagania samicę "trzęsąc" się. Czasami zamiast dołka zagania ją do grot. Następnie samica składa ikrę, która zostaje po złożeniu zapłodniona przez samca. Potem samica bierze ją do pyszczka i inkubuje najpierw ikrę, a potem młode znajdujące się jeszcze w pyszczku. Całe proces inkubacji trwa tak jak u wszystkich Mbuna około 21 dni, choć czasem może się skrócić. Czasami samica także niechętnie wypuszcza swoje młode, wtedy proces inkubacji się wydłuż
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Thumbi West samiec
Inne ryby w naszym zbiorniku
Dobór obsady do Labeotropheusów może sprawić początkującym malawistom trochę trudności. Ryby te są agresywne, należy więc dobrać łagodniejszą obsadę. Z reguły "kulfony" są gatunkiem dominującym w akwarium. Gdybyśmy dobrali do nich inne agresywne gatunki w naszym zbiorniku nie obyło by się bez walk głównie samców, które rzadko kończyłyby się happy endem.
fot. Mariusz Król - Labeotropheus trewavasae Chilumba młody osobnik
Jest to niewątpliwie jeden z najciekawszych moim zdaniem gatunków pyszczaków z jeziora Malawi, który dla mnie zawsze był jedną z podstawowych pozycji w malawijskim zbiorniku.
